Hacı Bektâş-ı Velî, İslam dünyasında önemli bir derviş, filozof ve mutasavvıf olan bir kişiliktir. Onun gerçek adı Hacı Bektâş veya Seyyid Muhammed’dir. Hacı Bektâş, 13. yüzyıl Anadolu’sunda yaşamıştır. Tam doğum ve ölüm tarihleri kesin olarak bilinmemekle birlikte, 13. yüzyılın ortalarında yaşadığı tahmin edilmektedir.
Hacı Bektâş-ı Velî’nin hayatı ve öğretileri hakkında çok fazla belge bulunmamaktadır. Ancak, onun Anadolu’da İslam’ı yaymak ve insanlara manevi rehberlik etmek için büyük çaba sarf ettiği bilinmektedir. Özellikle Türkistan ve Horasan bölgesinden Anadolu’ya göç eden Türkmenler arasında etkili bir şekilde dervişlik yapmıştır.
Hacı Bektâş-ı Velî’nin öğretileri, Alevilik-Bektaşilik geleneğinin temelini oluşturur. Bu öğretiler arasında birlik, sevgi, hoşgörü, eşitlik, adalet ve insanlık gibi kavramlar ön plandadır. Onun felsefesi, insanların içsel yolculuğu ve ruhani gelişimi üzerine odaklanır. Hacı Bektâş-ı Velî, insanların Tanrı’ya ulaşmak için kendi içlerindeki Tanrısal ışığı keşfetmeleri gerektiğine inanır. Bu, vicdanın sesini dinlemek, sevgi ve hoşgörüyle yaşamak ve insanların birbirine yardım etmesi gerektiği anlamına gelir.
Hacı Bektâş-ı Velî’nin öğretileri, Anadolu’da Alevilik-Bektaşilik geleneği olarak bilinen bir dini ve felsefi akımın oluşumunu sağlamıştır. Bu akım, İslam’ın geleneksel öğretilerine ve uygulamalarına özgün yorumlar getirerek, toplumsal ve dini açıdan farklı bir perspektif sunmuştur. Alevilik-Bektaşilik, Türkiye ve çevre bölgelerde önemli bir dini ve kültürel kimlik olarak kabul edilir. Hacı Bektâş-ı Velî’nin öğretileri, bu geleneğin temelini oluşturur ve onun ruhani liderliği ve ilham verici kişiliği, Alevi ve Bektaşi topluluklarında derin bir saygı ve sevgiyle anılmaya devam eder.